Tuyển sinh quá tải tại một số trường học trên địa bàn TP Tuy Hòa là thực trạng đã diễn ra trong nhiều năm qua, gây ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh. Bài toán này rất cần sự chung tay giải quyết của các cấp, ngành của thành phố, nhất là sự thay đổi nhận thức của phụ huynh về việc chạy trường, chạy lớp.

Chạy hộ khẩu để vào trường điểm

Năm học 2017-2018, cháu N.T.A (ở phường 6, TP Tuy Hòa) vào lớp 1. Nếu học đúng tuyến, cháu sẽ vào học tại Trường tiểu học Bạch Đằng. Tuy nhiên, vì muốn con được học ở Trường tiểu học Âu Cơ nên từ đầu năm 2017, vợ chồng anh N.V.T đã chuyển khẩu của cháu N.T.A về gia đình chị gái ở phường 5, TP Tuy Hòa để cháu được theo học trường này. Anh N.V.T cho biết: “Nếu học xong bậc tiểu học ở Trường tiểu học Âu Cơ, cháu sẽ chuyển cấp lên học tại Trường THCS Hùng Vương. Đây là hai trường nằm trong tốp đầu của thành phố mà rất nhiều phụ huynh muốn con vào học. Cho nên, vợ chồng tôi phải dùng cách chuyển hộ khẩu cho đúng tuyến”.

Năm học 2017-2018, Trường tiểu học Trưng Vương (TP Tuy Hòa) bình quân có 38,4% học sinh/lớp - Ảnh: HÀ MY

Được biết, trường hợp của cháu A không phải là ít tại Trường tiểu học Âu Cơ. Theo thầy Nguyễn Xuân Thiện, Hiệu trưởng nhà trường, năm học 2017-2018, trường có 359 học sinh lớp 1, trong đó có 178 em cư trú trên địa bàn, đúng theo điều tra phổ cập của nhà trường, còn 148 em mới nhập khẩu vào phường 5 từ tháng 1-8/2017 và 32 em trái tuyến do lãnh đạo các cấp, ngành chuyển về. Thống kê toàn trường năm học này cho thấy, trong 1.755 học sinh của trường có 414 học sinh trái tuyến, chiếm 23,6%. Điều đáng nói là số học sinh mới nhập khẩu vào phường 5 đang theo học tại trường chiếm tỉ lệ khá cao, gần một nửa số học sinh của trường. “Theo quy định, học sinh có hộ khẩu phường nào thì được nhập học tại trường đóng trên địa bàn phường đó, nên trường buộc phải nhận các em vào học.

Đây là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng quá tải của trường. Hiện nay, bình quân một lớp học tại trường có 43 học sinh. Trong khi sĩ số lý tưởng mà Bộ GD-ĐT đưa ra chỉ từ 25-30 học sinh/lớp. Học sinh quá tải nên phòng học và phòng chức năng không đủ đáp ứng nhu cầu của các em; diện tích sân chơi cũng bị hạn chế, chỉ 2,7m²/học sinh, dẫn đến chất lượng giáo dục không đảm bảo”, thầy Thiện chia sẻ.

Không chỉ tại Trường tiểu học Âu Cơ, tình trạng chạy trường còn diễn ra ở một số trường học khác trên địa bàn thành phố. Cô Trần Thị Bích Châu, Phó Hiệu trưởng Trường tiểu học Lạc Long Quân, cho hay: “Từ năm học 2015-2016 đến năm học 2017-2018, tổng số học sinh lớp 1 tuyển vào trường là 729 em, trong đó, theo số liệu mà chúng tôi điều tra trên địa bàn phường thì chỉ có 360 em, còn 369 em là khác tuyến hoặc mới nhập khẩu vào phường 7. Sở dĩ học sinh tuyển vào trường quá tải vì mỗi năm, UBND TP Tuy Hòa lại có văn bản khác nhau.

Năm học 2015-2016, UBND thành phố quy định con em của công nhân viên chức đang làm việc trên địa bàn phường 7 được phép nhập học tại Trường tiểu học Lạc Long Quân. Năm học 2016-2017, UBND thành phố lại quy định chỉ có học sinh có hộ khẩu cư trú tại phường 7 mới được nhập học tại trường. Năm học 2017-2018, UBND thành phố ra văn bản quy định: học sinh có hộ khẩu cư trú tại địa bàn phường 7 và học sinh trái tuyến được UBND thành phố tiếp nhận được phép nhập học tại trường. “Để không bị động khi mỗi năm văn bản hướng dẫn mỗi khác, nên một số phụ huynh đã nhanh chân “chạy khẩu” cho con em của mình trước hơn 1 năm.

Có những hồ sơ mang đến cho nhà trường, học sinh có hộ khẩu mới 1 tuần, thậm chí vài ngày. Nhiều trường hợp họ của học sinh một đường, họ của các thành viên khác trong gia đình một nẻo. Thế mới biết áp lực chạy trường như thế nào”, cô Châu giãi bày.

Chung tay gỡ khó

Theo ông Bùi Thành Nam, Phó Trưởng Phòng GD-ĐT TP Tuy Hòa, thời gian qua, ngành Giáo dục thành phố chỉ đạo các trường thực hiện nhiều biện pháp nhằm hạn chế lượng học sinh quá tải ở một số trường, nhưng vẫn không giải quyết được triệt để. Tình trạng quá tải về sĩ số học sinh vẫn còn xảy ra tại một số trường học trên địa bàn thành phố, tập trung vào các trường như: tiểu học Trưng Vương, tiểu học Âu Cơ, tiểu học Lạc Long Quân…

Nguyên nhân là do đại đa số phụ huynh có tâm lý bằng mọi giá phải cho con vào học ở ngôi trường tốt, trường chất lượng cao, có nhiều thành tích, nên số trẻ ở độ tuổi vào lớp 1 chạy trường bằng cách nhập hộ khẩu diễn ra khá nhiều nơi. Vì vậy, việc tuyển sinh theo hộ khẩu còn nhiều bất cập.

Ông Nam cho biết: “Sĩ số học sinh vượt chuẩn ở một số trường làm cho quá trình giảng dạy gặp nhiều khó khăn mà người chịu ảnh hưởng đầu tiên là học sinh. Phương pháp “Dạy học lấy học sinh làm trung tâm, học theo nhóm, phát huy khả năng học tập của học sinh” không thực sự khả thi vì lớp học quá đông, không thể triển khai được. Thêm vào đó, tình trạng quá tải sẽ góp phần gây cản trở mục tiêu đạt phổ cập giáo dục tiểu học và THCS của địa phương”.

Để chung tay “gỡ khó” tình trạng tuyển sinh quá tải, mới đây, Phòng GD-ĐT TP Tuy Hòa tổ chức hội nghị với sự tham dự của hơn 200 cán bộ quản lý, giáo viên của 35 trường tiểu học và THCS trên địa bàn thành phố. Qua thực trạng và phân tích nguyên nhân, hội nghị đã đưa ra nhiều giải pháp như: nhà trường phối hợp với địa phương tổ chức tổng điều tra, lập danh sách học sinh trên địa bàn đầu năm học để Phòng GD-ĐT TP Tuy Hòa giao chỉ tiêu tuyển sinh hợp lý; chính quyền địa phương quản lý chặt chẽ việc chuyển khẩu của học sinh; các trường không bị áp lực quá tải học sinh tăng cường cơ sở vật chất để mở rộng lớp dạy bán trú hai buổi/ngày, nâng chất lượng giáo dục toàn diện để thu hút học sinh trên địa bàn…

Hiệu trưởng Trường tiểu học Đào Duy Từ Võ Văn Minh bày tỏ: Cần phân tích, xem xét việc tuyển sinh quá tải do ai? Do phụ huynh, nhà trường, Phòng GD-ĐT hay do UBND TP Tuy Hòa để từ đó có hướng điều chỉnh cho phù hợp.

Còn theo Hiệu trưởng Trường THCS Lương Thế Vinh Phạm Văn Khoa, các cấp, ngành cần tăng cường công tác kiểm tra, xử lý các trường hợp chạy trường, chạy lớp. Phòng GD-ĐT cần tham mưu cho UBND thành phố chỉ đạo việc phân tuyến, giao chỉ tiêu tuyển sinh phù hợp với điều kiện cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên hiện có của từng trường và mật độ dân cư trên địa bàn.

Để cải thiện tình trạng thiếu học sinh ở một số trường học, thầy Khoa kiến nghị: “Để thu hút học sinh giỏi theo học tại các trường đúng tuyến, Phòng GD-ĐT TP Tuy Hòa nên chọn các trường ít bị quá tải học sinh để tổ chức các lớp tiếng Anh tăng cường; đồng thời điều động giáo viên giỏi của các trường khác về giảng dạy; tuyên truyền, phổ biến đến phụ huynh và học sinh trên địa bàn thành phố. Với giải pháp này, tôi tin sẽ có nhiều biến chuyển về số lượng và chất lượng, từ đó góp phần làm cho công tác tuyển sinh của các trường trên địa bàn thành phố ngày càng đồng đều hơn”.

PHÓ BÍ THƯ THÀNH ỦY, CHỦ TỊCH UBND TP TUY HÒA VÕ NGỌC KHA: Cần các giải pháp đồng bộ để khắc phục chạy trường, chạy lớp   Cùng với dạy thêm, học thêm sai quy định, vấn đề tuyển sinh quá tải ở một số trường trên địa bàn thành phố trong thời gian qua đã gây ảnh hưởng không nhỏ đến uy tín, chất lượng của ngành Giáo dục.   Trên cơ sở những ý kiến, giải pháp mà cán bộ quản lý, giáo viên của các trường đưa ra, Phòng GD-ĐT tổng hợp, trình lên UBND thành phố, lãnh đạo và các cấp, ngành liên quan sẽ cùng ngồi lại để bàn ra giải pháp thiết thực, khả thi, nhằm khắc phục tình trạng chạy trường, chạy lớp, dẫn đến quá tải ở một số trường học trên địa bàn; từ đó góp phần cải thiện, nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của TP Tuy Hòa, xứng đáng là trung tâm kinh tế - văn hóa - xã hội của tỉnh nhà.   HIỆU TRƯỞNG TRƯỜNG THCS TRẦN QUỐC TOẢN DƯƠNG VĂN SÁNG: Nên bỏ tuyển sinh theo hộ khẩu   Hộ khẩu học sinh là phải theo cha mẹ, học sinh cấp 1, 2 làm gì có hộ khẩu riêng. Năm học tới, tôi đề nghị nên bỏ việc tuyển sinh theo hộ khẩu. Nếu vẫn tuyển sinh theo hộ khẩu thì phải thắt chặt quy định. Theo đó, các trường chỉ nhận học sinh có cùng hộ khẩu cha mẹ, đồng thời cha mẹ làm chủ sở hữu nhà trên địa chỉ hộ khẩu, không nhận học sinh có hộ khẩu ghép.   Lãnh đạo thành phố và ngành Giáo dục cần có biện pháp cứng rắn. Phòng GD-ĐT cần tư vấn, tham mưu UBND thành phố chỉ đạo các trường “lọc” học sinh để phường nào trả về phường đó. Đồng thời giao trách nhiệm cho hiệu trưởng phải nâng cao chất lượng, phong trào tại đơn vị để tạo niềm tin cho phụ huynh, học sinh. HIỆU TRƯỞNG TRƯỜNG TIỂU HỌC TRƯNG VƯƠNG TRẦN TRỌNG THẬM: Nhân rộng mô hình lớp bán trú   Hiện nay, nhu cầu gửi con học bán trú ở bậc tiểu học tăng cao. Tuy nhiên, ở hệ thống trường công, tại TP Tuy Hòa chỉ mới có Trường tiểu học Kim Đồng và Trường tiểu học Trần Nhân Tông thực hiện mô hình này. Thực tế cho thấy, từ khi thực hiện mô hình bán trú, số lượng học sinh theo học tại Trường tiểu học Kim Đồng tăng lên rõ rệt, chất lượng giáo dục cũng được cải thiện.   Để hạn chế và tiến tới loại bỏ hiện tượng chạy trường, chạy lớp gây quá tải ở một số trường, Phòng GD-ĐT nên tham mưu UBND thành phố từng bước đầu tư cơ sở vật chất cho các trường, để mở rộng mô hình dạy bán trú ở bậc tiểu học, dạy hai buổi/ngày ở bậc THCS. Đồng thời, ngành Giáo dục cần chỉ đạo các trường đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá, nâng cao chất lượng giáo dục, tạo thương hiệu, uy tín, để thu hút học sinh.

HÀ MY